Paranoyak, aşırı bir şüphecilik, güvensizlik ve zanlılık haliyle karakterize edilen bir durumu ifade eder. Paranoya, genellikle kişinin etrafındaki olayları veya insanları aşırı derecede düşmanca veya tehditkar bir şekilde algılaması durumudur.
Paranoya, genellikle gerçek dışı veya abartılı korkular, komplo teorileri, düşmanlık hisleri ve aşırı şüphecilik içerir. Paranoid kişiler, çevrelerindeki insanların kendilerine zarar vermek veya kötü niyetli olmak istediklerine inanabilirler.
Bu terim, psikiyatrik bir tanı olan paranoid kişilik bozukluğunu ifade etmek için de kullanılabilir. Paranoid kişilik bozukluğu, sürekli ve geniş kapsamlı bir şüphecilik, güvensizlik ve düşmanlıkla karakterizedir.
Ancak, günlük dilde “paranoyak” terimi, sadece aşırı derecede şüphecilik veya zanlılık içeren durumları tanımlamak için daha geniş bir anlamda da kullanılabilir.